چندي پيش رئيس پژوهشکده غدد دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي نسبت به روند رو به رشد اضافه وزن و چاقي در کشور، حتي در کودکان و نوجوانان هشدار و آماري را ارائه داد که مشخص مي‌کند، فقط در شهر تهران حدود 70 درصد افراد بالاي 20 سال داراي اضافه وزن يا چاقي هستند که از پيامدهاي آن افزايش موارد بيماري‌هاي قلبي عروقي، ابتلا به ديابت، چربي بالا و فشار خون است.

موثرترين روش لاغري موضعي کدام است؟
البته عوامل مختلفي چون نداشتن تحرک روزانه، داشتن مشاغل کم‌تحرک، اختلالات تغذيه‌اي و ميل به پرخوري، برخي بيماري‌ها از جمله کم‌کاري تيروئيد، بارداري و مصرف برخي داروهاي کورتوني در بروز آن موثر است. ولي در کنار همه اين عوامل، ژنتيک نيز نقش بسيار پررنگي در بروز چاقي دارد تا جايي که براساس مطالعات جديد، مشخص شده که در 40 تا 70 درصد از موارد چاقي، وراثت دخيل است.
اين يافته‌ها مشخص کرده است که پاسخ افراد چاق در برابر رژيم‌هاي لاغري يا ورزش‌هاي گوناگون نيز با يکديگر فرق مي‌کند. به عبارت ديگر، ژن‌ها بر نحوه جذب، سوخت و ساز و ذخيره چربي در بدن ما تاثير مي‌گذارد. از اين‌رو ممکن است فردي با خوردن غذاي خاصي چاق شود ولي فرد ديگر با خوردن همان غذا چاق نشود.
دکتر زهرا مهدي‌زاده کاشي، متخصص ژنتيک و محقق تاثير ژن‌ها بر چاقي در گفت‌و‌گو با جام‌جم در اين‌باره مي‌گويد: ژن‌ها از عوامل موثر بر برگشت چاقي پس از يک دوره رژيم غذايي سخت و لاغر شدن است.

براساس مطالعات صورت گرفته مشخص شده است که 95 درصد افراد پس از لاغر شدن، دوباره ظرف چند سال چاق مي‌شوند و 41 درصد کساني که با رژيم لاغر مي‌شوند، پس از مدتي، حتي بيش از وزني که کم کرده‌اند، دوباره اضافه وزن پيدا مي‌کنند.
اين متخصص مي‌افزايد: متاسفانه چاقي و اضافه وزن، فرد را مستعد ابتلا به مشکلات و بيماري‌هاي متعددي چون افزايش کلسترول و فشار خون، ديابت نوع 2، بيماري‌هاي قلبي عروقي، بيماري‌هاي مفصلي چون آرتروز، تنگي نفس و مشکلات روحي رواني ناشي از چاقي مي‌کند. از اين‌رو، مهم‌ترين اولويت افراد چاق يا داراي اضافه وزن اين است که وزن خود را به حد متناسب برسانند و حفظ کنند.

موثرترين روش لاغري کدام است؟
نقش ژنتيک در تناسب وزن
تنوع رژيم‌هاي لاغري بسيار زياد است، ولي چگونه دريابيم که کدام‌يک از آنها براي ما از بقيه بهتر و موثرتر است؟
دکتر مهدي‌زاده پاسخ مي‌دهد: براي انتخاب موثرترين روش لاغري ابتدا بايد دريابيد که در شما ژن چاقي وجود دارد يا خير. درواقع، با انجام آزمايش‌هاي خاصي روي DNA هر فرد مي‌توان وجود ژن‌هاي خاصي که فرد را مستعد اضافه وزن يا چاقي مي‌‌کند، مشخص کرد. در صورت وجود اين ژن‌ها و ابتلا به چاقي يا اضافه وزن مشخص مي‌شود که با رعايت چه نوع رژيم غذايي و کدام دسته از ورزش‌ها مي‌توان بر مشکل چاقي يا اضافه وزن غلبه کرد.
دکتر سارنگ يونسي، محقق ديگري که روي تاثير ژن‌ها بر چاقي کار مي‌کند، در گفت‌و‌گو با جام‌جم مي‌گويد: بايد توجه داشته باشيد که اگر فردي ژن چاقي را فقط از پدرش بگيرد، احتمال اين‌که مبتلا به چاقي ژنتيک بشود، زياد نيست، اما اگر اين ژن را از هر دو والد دريافت کند به طور قطعي مبتلا به اين نوع چاقي خواهد شد.
وي بااشاره به خدمات آزمايشگاهي براي تشخيص ژن چاقي، مي‌افزايد: بررسي‌هاي ژنتيک براي تشخيص عامل ژنتيک چاقي در آزمايشگاه‌هاي خاصي در کشور ممکن است. البته هزينه‌هاي انجام اين آزمايش‌ها زياد (930 هزار تومان ) است.