چند شایعه رایج درباره روش های لاغری
چاقي و اضـافه وزن اين روزهــا به يکي از اصــلي‌تــرين دغدغه‌هاي مردم تبديل شده است. هر روز يک رژيم غذايي تازه و يک داروي جديد براي کاهش وزن وارد بازار مي‌شود. شبکه‌هاي ماهواره‌اي هم بيکار ننشسته‌اند و هر روز يک قرص يا شربت جديد را براي کاهش وزن تبليغ مي‌کنند. بسياري از افراد هم که از چاقي خود به تنگ آمده‌اند و نمي‌دانند چطور مي‌توان از شر کيلوهاي اضافه خلاص شد، فورا تحت‌تاثير قرار مي‌گيرند و سراغ خريد اين محصولات مي‌روند، غافل از اينکه اين محصولات، رژيم‌هاي نادرست و شايعات بي‌اساس مي‌تــواند حتي سلامتي بدن آنها را در معرض خطر قرار دهد و گاهي صدمات جبران‌ناپذيري به آنها وارد کند. يک روز رژيم پروتئين رد مي‌شود، روز ديگر رژيم سوپ و روز ديگر رژيم بستني.
?- خواب کم
از عواملي که مي‌تواند به روند کاهش وزن کمک کند، داشتن خواب خوب و کافي است. افرادي که به‌طور متوسط ? ساعت خواب کافي در طول روز دارند، در زمينه کاهش وزن موفق‌ترند. خواب زياد و خواب کم هر دو باعث کاهش روند کم کردن وزن مي‌شود. مطالعات نشان مي‌دهد، افرادي که شب‌ها دير مي‌خوابند، تا زمان خواب موادغذايي و کالري بيشتري مصرف مي‌کنند و اين امر باعث افزايش وزن آنها مي‌شود. از طرف ديگر افرادي که زياد مي‌خوابند نيز چاق‌تر هستد، زيرا بدن آنها مدت زمان بيشتري در فاز استراحت قرار دارد و اين امر باعث کاهش ميزان سوخت و ساز و کاهش سرعت متابوليسم بدن مي‌شود، بنابراين اين افراد نيز هرگز به نتيجه دلخواه خود دست پيدا نمي‌کنند. از اين‌رو پزشکان تغذيه به فردي که قصد دارد لاغر شود توصيه مي‌کنند که صبحانه خود را حداکثر تا ساعت ? الي ???? ميل کنند. از زماني که فرد از خواب بيدار مي‌شود تا زماني که صبحانه خود را ميل مي‌کند، بدن شروع به سوزاندن کالري مي‌کند. روند هضم، دفع و تمامي فعاليت‌هاي روزانه باعث سوزاندن کالري مي‌شود، اما وقتي بدن در فاز استراحت قرار دارد، سرعت سوزاندن اين کالري کاهش پيدا مي‌کند. صرف ? وعده غذايي و ميان‌وعده، حتي اگر کوچک و سبک هم باشد، به بدن کمک مي‌کند تا از فاز استراحت خارج شود و دوباره فعاليت سوزاندن کالري را آغاز کند.
?- لاغري بدون ورزش
اگر فکر مي‌کنيد بدون تحرک و ورزش مي‌توانيد لاغر شويد، سخت در اشتباهيد، زيرا ورزش و رژيم مکمل يکديگر هستند و وقتي ورزش با رژيم غذايي همراه مي‌شود، بدن متناسب‌تر خواهد شد. علاوه بر اين ورزش باعث دفع چربي و افزايش سرعت متابوليسم بدن مي‌شود. البته انجام ورزش و حرکات ورزشي بايد با شرايط بدني فرد متناسب باشد. افرادي که وزن زيادي دارند، قادر به انجام برخي از حرکات ورزشي نيستند و ممنوعيت‌هايي شامل حال آنها مي‌شود. به‌طور مثال طناب‌زدن به اين افراد توصيه نمي‌شود و تنها يک پياده‌روي آرام براي آنها مناسب است، بنابراين باتوجه به سن، وزن و سابقه پزشکي فرد بايد برنامه ورزشي برايش تنظيم شود. به‌طور طبيعي انجام حداقل ?? دقيقه ورزش‌هاي هوازي مثل طناب‌زدن، ايروبيک، دوچرخه ثابت و پياده‌روي در طول روز به کاهش وزن کمک چشمگيري مي‌کند. زمان ورزش کردن هم براي افراد مختلف متفاوت است. شايد بتوان ورزش را با رانندگي يا درس خواندن مقايسه کرد، برخي افراد شب‌ها انرژي و تمرکز بيشتري براي انجام اين کارها دارند و برخي معتقدند فقط صبح‌ها ذهن آنها متمرکز است، بنابراين باتوجه به شرايط جسمي فرد، سن، جنسيت و ميزان خواب، شرايط ورزشي افراد متفاوت است؛ البته پزشک بايد سابقه ورزشي فرد را نيز بررسي کند. عده‌اي که قبلا ورزش کرده‌اند به اين نتيجه رسيده‌اند که صبح‌ها بهتر مي‌توانند ورزش کنند و برخي معتقدند وقتي صبح ورزش مي‌کنند، انرژي کافي براي انجام کارهاي روزانه خود ندارند.
?- لاغري در زمان کوتاه
گاهي اوقات افراد تصور مي‌کنند که رژيم غذايي‌اي مناسب است که بتواند در کمترين زمان ممکنه فرد را از شر چاقي خلاص کند، در حاليکه اين روش اصلا درست نيست. به‌طور کلي براي اينکه اختلالي در سلامتي بدن فرد ايجاد نشود نبايد در هفته بيش از ??? گرم وزن کم کرد. يعني به‌طور متوسط بين ??? تا ? کيلو کاهش وزن در ماه، طبيعي و بي‌خطر است. در غيراين‌صورت عارضه‌هايي نظير مشکلات پوستي مثل ايجاد چين و چروک و افتادگي پوست و مشکلاتي در زمينه روان مثل مشکلات عصبي در نواحي مختلف بدن ايجاد خواهد شد. البته در کمترين زمان نيز مي‌توان کاهش وزن شديد داشت، ولي اين کاهش وزن بيشتر مخصوص ورزشکاران است و وزني که کم مي‌شود، تنها آب بدن است که تبخير مي‌شود و اثر آن دائمي نيست. براي دست يافتن به نتيجه مطلوب بايد تمامي فاکتورها رعايت شود و کاهش وزن اصولي باشد.
?- تاثيرقرص هاي لاغري
اکـثــر قرص‌هاي چربــي‌‌سوز و لاغـري موجود در بازار جنبه تبليغاتي دارند و اثر آنها به هيچ وجه دائمي نيست. اخيرا مصرف قرصي به نام تنوئيد که مخصوص کاهش اشتهاست بسيار رايج شده است. در حاليکه بعدها تحقيقات نشان داد، اين دارو مي‌تواند اثرات نامطلوبي روي مغز به جاي بگذارد، مضاف براينکه بعد از قطع مصرف دارو، فرد دچار اضافه وزن بيشتري خواهد شد، بنابراين فريب اين تبليغات را نخوريد. به اين نکته توجه داشته باشيد که اضافه وزن به مرور زمان ايجاد شده و اگر در زمان کوتاه لاغر شويد، دوباره با همان سرعت کيلوهاي اضافه به جاي اول خود بازمي‌گردند. علاوه بر اين، اين داروها عوارضي نظير اختلال اعصاب، ايجاد زخم‌هاي گوارشي و کاهش آب بدن را به‌دنبال دارند.
?- تک‌خوري!
چند سالي مد شده بود افراد از رژيم‌هاي غذايي تک‌ماده‌اي پيروي مي‌کردند. به‌طور مثال رژيم پروتئين مي‌گرفتند يا فقط در طول روز از کربوهيدرات‌ها استفاده مي‌کردند. اين رژيم‌هاي غذايي نه تنها بسيار هزينه‌بر است، بلکه حالت تحميلي دارد. شايد در کوتاه‌مدت موثر باشد، اما از آنجايي که بدن براي حفظ سلامتي خود به انواع ويتامين‌ها، املاح، پروتئين‌ها و ديگر مواد مغذي نياز دارد، مي‌تواند عوارض ناخوشايندي مثل افتادگي و شل شدن پوست و دفرمه شدن اندام‌هاي بدن را به‌دنبال داشته باشد، زيرا در رژيم‌هاي تک‌غذايي به‌جاي اينکه بافت چربي آب شود، گاها بافت‌هاي عضلاني بيشتر تحت تاثير قرار مي گيرند و تحليل مي روند. همين امر دفرميته‌هايي را در برخي اندام‌هاي بدن ايجاد مي‌کند. عارضه‌هاي ناشي از رژيم‌هاي تک‌غذايي گاهي عوارض جبران‌ناپذيري را براي بدن ايجاد مي‌کنند. گرفتن اين رژيم‌هاي غذايي در طولاني‌مدت اصلا توصيه نمي‌شود.
?- دستگاه لاغري نازنين من!
برخي افراد تصور مي‌کنند با استفاده از دستگاه‌هاي لاغري مي‌توانند به تناسب اندام ايده‌آل دست پيدا کنند، درحاليکه دستگاه بدون رژيم و ورزش موثر نيست. در واقع دستگاه‌هاي لاغري مکمل رژيم غذايي و ورزش هستند. دستگاه‌هاي لاغري نقش يک کاتاليزور را ايفا مي‌کنند و به روند کاهش وزن نيز کمک مي‌کنند. به‌طور مثال دستگاه راديو فرکوئنسي همزمان با آب کردن چربي از افتادگي پوست جلوگيري مي‌کند، دستگاه کويتيشن از سلول‌هاي چربي حباب مي‌سازد و باعث مي‌شود تا سلول‌هاي چربي ازهم متلاشي شوند و به اصطلاح عاميانه روغن جامد را به روغن مايع تبديل مي‌کند. دستگاه «ال‌پي‌جي» به درناژ لنفاوي کمک مي‌کند و باعث مي‌شود تا چربي‌هايي که با دستگاه‌ها آب شده، وارد سيستم لنفاوي شده و از آنجا دفع مي شود و به فرم‌دهي بدن کمک مي کند. دستگاه‌هاي شبيه‌ساز ورزشي نيز تنها براي افرادي مناسب است که داراي محدوديت‌هاي حرکتي هستند، بنابراين کارآيي اين دستگاه‌ها زماني مشخص مي‌شود که با يک رژيم غذايي مناسب و متنوع و يک برنامه ورزشي منظم همراه باشد.
?- با کم‌خوري لاغر مي‌شوم
برخي افراد تصور مي‌کنند، کم‌خوري مي‌تواند باعث لاغري شود، در حاليکه هميشه اينطور نيست و گاهي کم‌خوري تنها باعث کاهش سرعت متابوليسم بدن مي‌شود. تغيير عادات غذايي و نحوه غذا خوردن صحيح تنها روش موثري است که مي‌تواند شما را از شر چاقي خلاص کند. پزشکي مي‌تواند در اين زمينه به شما کمک کند که با درنظر گرفتن فاکتورهاي مختلف از جمله سن، جنس، وزن، ميزان فعاليت و شغل براي شما يک برنامه غذايي تنظيم کند. حتي برنامه غذايي فرد بايد به‌گونه‌اي باشد که براي افراد ديگر خانواده مشکلي ايجاد نکند، بنابراين ابتدا با کسب آگاهي از مراجعه‌کننده، سبدغذايي خانواده بايد مشخص شود و برحسب ذائقه افراد خانواده و سبد غذايي، رژيم غذايي تنظيم شود. در يک رژيم مناسب، محدوديت غذايي وجود ندارد و بايد از تمامي گروه‌هاي غذايي استفاده شود. هدف کاهش وزن همراه با سلامتي و افزايش سرعت متابوليسم بدن است که اين منظور با يک برنامه درست و صرف ? وعده غذا که شامل ? وعده غذاي اصلي و ? ميان‌وعده است، دست يافتني مي‌شود.
?- لاغري بدون حضور طبيعت
گاهي براي لاغري بد نيست به طبيعت هم مراجعه کنيد. مصرف مکمل‌هايي مثل سرکه سيب و چاي سبز باتوجه به اينکه مواد طبيعي هستند، مي‌توانند براي بدن موثر باشند، بدون اينکه به سلامت بدن آسيبي وارد کنند. علاوه بر اين مصرف چاي سبز در طولاني‌مدت مي‌تواند باعث کاهش چربي‌هاي شکمي شود، مضاف بر اينکه خواص آنتي‌اکسيداني دارد و براي بدن بسيار مفيد است. اخيرا قرص‌هاي چاي سبز نيز وارد بازار شده که مصرف آنها باعث تسريع روند کاهش وزن مي‌شود. گاهي بدن براي يک تغيير نياز به يک شوک دارد اين مکمل‌هاي طبيعي مي‌تواند، اين شوک را به بدن وارد کند.
?- لاغري؛ يک فرآيند جسمي
براي شروع کاهش وزن، ابتدا بايد فرد از لحاظ ذهني آماده شود و از لحاظ روانشناسي روي اراده و باور افراد کار شود. در غيراين‌صورت وقتي فرد به وزن دلخواه خود دست پيدا کند، دوباره پرخوري را آغاز مي‌کند و اين کار مصادف مي‌شود با بازگشت کيلوهاي اضافه و چاقي مجدد. اما وقتي يک فرد چاق به لحاظ رواني آماده شود و شيوه صحيح غذا خوردن را ياد بگيرد، ديگر به عادات نادرست سابق خود بازنخواهد گشت. بنابراين براي اينکه بتوانيد پس از لاغر شدن، وزن خود را ثابت نگه داريد، بايد به جنگ عادات نادرست خود برويد و از سختي‌هاي اين راه خسته نشويد. برخي افراد وقتي دچار استرس و ناراحتي مي‌شوند، فورا پرخوري را براي به آرامش رسيدن انتخاب مي‌کنند، پزشک متخصص با يک برنامه‌ريزي صحيح بايد عادات ذهني فرد را تغيير دهد و از او بخواهد تا در اين مواقع انجام کار ديگري را جايگزين پرخوري کند. يک فرد چاق هميشه نياز به حمايت و پشتيباني دارد و پزشک نبايد او را به حال خود رها کند. با بالا رفتن سن سرعت متابوليسم بدن کاهش پيدا مي‌کند، بنابراين بايد از دوران جواني مراقب وزن خود باشيد و هميشه پيروي از يک رژيم غذايي مناسب ورزش را دربرنامه خود بگنجانيد.