در جامعه امروزي فراوان هستند افرادي که از چاقي هاي موضعي رنج مي برند. به دليل آموزش هاي فراوان بويژه براي جوانان، خيلي از افراد نسل جديد، مراقب کنترل وزن خود هستند، ولي در بين اين افراد نيز تجمع چربي در يک قسمت از بدن و يا چاقي موضعي از مشکلات رايج است. خيلي از آنها هنگام مراجعه به کلينيک هاي لاغري، از اين مسئله شاکي هستند که ديگر نمي توانند شلوارهاي قبلي خود را بپوشند و يا سايز قسمت فوقاني بدن آنها با سايز قسمت پاييني سازگار نيست.
گروه ديگر، افرادي هستند که از افزايش بي رويه وزن رنج مي برند و به درمان آن اهميت نمي دهند تا آن که متوجه چاقي شديد در ناحيه شکم مي شوند. اين موضوع به ويژه در آقايان که به دليل مشغله هاي روزمره به وزن خود توجهي ندارند، شايع است. اين افراد زماني کاهش وزن خود را جدي مي گيرند که چاقي شکمي باعث بروز بيماري هايي مثل ديابت، افزايش چربي خون، بيماري هاي قلبي و عروقي و نيز کبد چرب در آنها شود.
اينکه انسان بتواند با خوردن غذاي خاصي، چاقي شکمي را براي هميشه از بين ببرد، يک روياي ديرينه است، ولي ممکن نيست. شايد شما نيز تبليغات و آگهي هايي را که ادعا مي کنند" رژيم صاف کننده ي شکم" به افراد ارائه مي دهند، مشاهده کرده باشيد. بعضي از اين رژيم ها ادعا مي کنند که در طي يک ماه، 5/7 کيلو از وزنتان کاهش مي يابد و داراي شکمي صاف و بدون چربي اضافي مي شويد. اين قبيل رژيم ها کمي اغراق آميزبوده و نيازمند ايجاد تغييرات اساسي غذايي و رفتاري هستند.
کداميک از چربي هاي موضعي بيشترين اهميت را دارد؟
اکثر مراجعين به کلينيک هاي لاغري، از چاقي شکمي شکايت دارند. همانطور که بيان شد چاقي شکمي به دليل عوارض فراواني که براي سلامتي فرد به همراه دارد، نسبت به ساير چاقي هاي موضعي (مثل چاقي ران ، باسن و ...) مهم تر است.
مطالعات اخير تاکيد دارند که شروع عوارض چاقي شکمي بسيار زودهنگام است و حتي قبل از آن که شما جزء افراد چاق قرار بگيريد، علائم اختلالات متابوليک و نيز بيماري هاي قلبي و عروقي آغاز مي گردند.
چاقي شکمي از لحاظ پزشکي، به عنوان عامل خطر قابل مشاهده در سندرم متابوليک مطرح است. عوامل خطر سندرم متابوليک شامل: چاقي شکمي، مقاومت به هورمون انسولين، تري گليسريد بالا ، کلسترول بالا و فشار خون بالا مي باشند. زماني که بيمار حداقل سه عامل از اين عوامل خطر را داشته باشد، نشان مي دهد دچار سندرم متابوليک است.
اين افراد در معرض خطر بالايي براي ابتلا به بيماري هاي قلبي، سکته و ديابت قرار دارند. در حقيقت، مرگ در اثر بيماري هاي قلبي و عروقي در اين افراد تقريبا دو برابر، و خطر حمله قلبي و سکته در آنها سه برابر مي باشد.
,لاغر شدن،لاغري فوري،لاغري موضعي ،لاغر شويد
اين عوامل خطر را مي توان با اجراي رژيم هاي غذايي سالم در برنامه ي روزانه مانند کاهش مصرف غذاهايي که چربي اشباع و ترانس بالايي دارند و نيز انجام فعاليت بدني کنترل کرد. البته گاهي تغيير سبک زندگي براي کاهش عوامل خطر کافي نيست و ممکن است نياز به مصرف دارو تحت نظر پزشک باشد، مثلا استاتين ها از داروهايي هستند که به کاهش مقدار کلسترول خون کمک مي کنند.
اگر دور کمر در آقايان مساوي يا بيشتر از 102 سانتي متر و در خانم ها مساوي يا بيشتر از 88 سانتي متر باشد، نشان مي دهد فرد دچار چاقي شکمي است.
اما مراجعين زيادي نيز از چاقي نواحي ديگر بدن، به ويژه چاقي بازوها، سينه و يا ران شاکي هستند. شايد شما از تجمع چربي در اين نواحي به دليل جنبه هاي زيبايي (به هم خوردن تناسب اندام) خسته شده باشيد، ولي اين مژده را بايد به شما بدهم که هيچ کدام از اين نوع چاقي ها، به اندازه چاقي شکمي براي سلامتي شما مضر نيست.
چه عواملي، چاقي هاي موضعي را تشديد مي کنند؟
علاوه بر مصرف بي رويه کالري که چاقي و به تبع آن چاقي موضعي را تشديد مي کند، عوامل متعدد ديگري نيز در تشديد چاقي موضعي، به ويژه چاقي شکمي موثرند، از جمله:
- رژيم هاي يويو که با کاهش و افزايش متناوب وزن همراه مي باشند.
- مصرف زياد فست فودها که حاوي چربي اشباع فراوان و نيز اسيدهاي چرب ترانس هستند. اين موضوع به ويژه در جواناني که وزن خود را با اجراي رژيم هاي سخت لاغري کنترل مي کنند، ولي عادت به مصرف فست فود دارند، بيشتر مشاهده مي شود.
- تغييرات هورموني به ويژه در خانم هاي مبتلا به تخمدان پلي کيستيک و نيز در مرحله قبل از يائسگي.
- استفاده ي نابجا از داروهاي هورموني و نيز داروهاي بدنسازي که معمولا به طور غير مجاز استفاده مي شوند.
- انجام ورزش هاي مقاومتي مانند وزنه برداري، ورزش هاي رزمي و بدنسازي و سپس ترک آن، به ويژه باعث چاقي در ناحيه بازوها و نيز سينه خواهد شد که در خيلي از موارد نسبت به درمان نيز مقاوم هستند. لذا توصيه اساسي به اين گروه از ورزشکاران، داشتن يک برنامه منظم براي ادامه طولاني مدت اين نوع از ورزش ها مي باشد.
- عدم تحرک بدني و زندگي عاري از فعاليت بدني. از طرف ديگر ترک ورزش هاي هوازي مانند پياده روي ، شنا، فوتبال و ... در کمتر از يک هفته، باعث افزايش مقاومت به انسولين مي شود که در مدت کمتر از يک ماه، بزرگ شدن سايز شکمي را به همراه خواهد داشت.