زنان زودتر لاغر می شوند یا مردان؟
به طور کلي، زنان بيش از مردان به لاغر شدن تمايل دارند و روش هاي مختلف لاغري را به کار مي گيرند، اما برخي مردان هم به دليل وزن بالا به رژيم گرفتن رو مي آورند و بي توجه به تفاوت هاي سيستم بدني زنان و مردان، به اين رژيم ها عمل مي کنند. متخصصان و کارشناسان تغذيه بر اين باورند به دليل تفاوت بدن زنان و مردان، رژيم هاي آنها نيز تفاوت زيادي با يکديگر دارد. زنان در مقايسه با مردان، در روند لاغري سريع تر نااميد مي شوند و رژيم را رها مي کنند و مردان از روش هاي ساده تر و هدفمندتري براي کاهش وزن استفاده مي کنند. مردان معمولا رژيم هاي توصيه شده از سوي متخصص تغذيه را براحتي مي پذيرند و چون و چرا نمي کنند، ولي زنان جزئيات بيشتري را در خصوص آن جويا مي شوند و مصرف نکردن برخي مواد را در رژيم روزانه خود به سختي مي پذيرند و خواستار انعطاف پذيري بيشتر در رژيم توصيه شده هستند. به طور کلي، علاوه بر تفاوت کلي رژيم لاغري زنان و مردان، اختلاف هاي ديگري نيز در اين ميان وجود دارد:
کالري مصرفي
اگر نگاهي به رژيم غذايي زنان و مردان و کالري مصرفي روزانه آنها بيندازيد، شاهد تفاوت هاي شگرفي در اين ميان خواهيد بود. به طور متوسط، مردان قد بلندتر از زنان هستند و ماهيچه حجيم تري نسبت به زنان دارند. يک خانم نسبتا فعال با وزن حدود 54 کيلوگرم، تقريبا به حدود 2000 کالري انرژي در روز نياز دارد. در مقابل، مردي با همين سن و سال و فعاليت يکسان با وزن 77 کيلوگرم، روزانه به حدود 2800 کالري انرژي نياز دارد بنابراين، زنان و مردان طبق نياز روزانه خود بايد غذا مصرف کنند تا به تناسب اندام برسند.
مواد مغذي مورد نياز بدن
مسائل بهداشت و سلامت براي زنان و مردان با يکديگر متفاوت است و از اين رو، به طور قطع رژيم غذايي متفاوتي بايد داشته باشند تا نيازهاي متفاوت بدنشان برآورده شود. به عنوان مثال، زنان به دليل عادت ماهانه در رژيم روزانه بيش از هر چيز به مصرف آهن نياز دارند و مردان بيشتر بايد فيبر مصرف کنند؛ چرا که خطر بروز سرطان هاي روده را در آنها کاهش مي دهد. زنان بيشتر از مردان در معرض ابتلا به پوکي استخوان قرار دارند و از اين رو بايد مقدار کلسيم بيشتري نسبت به مردان مصرف کنند. مردان بايد در مصرف پروتئين روزانه دقت زيادي داشته باشند و تنها 15 درصد کالري روزانه آنها بايد پروتئين باشد. به عبارتي، از 2800 کالري روزانه مردان، 420 کالري مربوط به پروتئين هاي مصرفي است. پزشکان توصيه مي کنند زنان با 2000 کالري روزانه، تنها 300 کالري را از پروتئين تامين کنند. در اين ميان، پزشکان تنها مصرف کمتر از 30 درصد چربي را در طول روز توصيه مي کنند. در مردان، کمتر از 840 کالري بايد با چربي فراهم شود که در زنان اين مقدار به کمتر از 600 کالري در روز مي رسد.
تفاوت در سبک زندگي
متخصصان معتقدند مردان با کسب اطلاعات بيشتر در خصوص مواد مغذي و تنظيم عادات غذايي در طول روز، راحتتر از زنان وزن کم مي کنند و سريعتر از زنان به اطلاعات خود عمل مي کنند. به همين دليل نسبت به زنان سريعتر وزن کم مي کنند و در روند لاغري موفقترند. براي زنان، کاهش وزن بيشتر جنبه احساسي دارد و اهميت ظاهر و فشار اطرافيان و دوستان، تلاش براي کاهش وزن را پيچيده تر مي کند. مردان با تغيير سبک زندگي براحتي رژيم غذايي را رعايت مي کنند، ولي زنان بخصوص خانم هاي خانه دار به دليل آشپزي و خريد براي منزل کمتر مي توانند در مقابل وسوسه خوردن مقاومت کنند. از اين رو، دريافت کالري کم در طول روز براي آنها دشوارتر از مردان است. زنان همواره نگران اضافه وزن هستند و به همين دليل مدام در اضطراب و استرس مصرف کالري بيشتر به سر مي برند ولي مردان براحتي نياز به کاهش وزن را نمي پذيرند و زير بار کاهش وزن و رژيم غذايي نمي روند. مطالعات نشان مي دهد 43 درصد مردان حاضر به پذيرفتن اضافه وزن خود نيستند و نه تنها نگران چاقي بويژه چاقي شکمي نيستند، بلکه به آن افتخار مي کنند. همچنين 25 درصد مردان اضافه وزن خود را به کلي انکار مي کنند. اين در حالي است که طبق آمارها 65 درصد مردان در مقايسه با 56 درصد زنان دچار اضافه وزن هستند.
چاقي در مردان بيشتر در ناحيه شکم ايجاد مي شود و آنها را در معرض ابتلا به مقاومت انسوليني، ديابت نوع 2 و بيماري هاي قلبي قرار مي دهد. مردان برخلاف زنان براي شروع فرآيند کاهش وزن، نيازي به محدود کردن کالري مصرفي روزانه ندارند؛ مساله اي که زنان بايد در گام نخست رژيم غذايي به آن توجه کنند. از آنجا که رشد جسماني مردان بيشتر از زنان است، به کالري بيشتري براي حفظ وزن خود نياز دارند بنابراين حتي با مصرف کالري بيشتر مي توانند وزن کم کنند. مردان معمولا حجم عضلاني بيشتري نسبت به زنان دارند و از اين رو، سرعت سوخت و ساز يا سوختن چربي ها بر حسب ميزان حجم عضلات مشخص مي شود. به طور کلي، هر قدر بافت عضلاني بيشتر باشد، سرعت سوخت و ساز افزايش يافته و کالري بيشتري سوزانده مي شود. عضله سازي به دليل ترشح بالاي هورمون تستوسترون در مردان، نسبت به زنان راحتتر صورت مي گيرد.
مردان، غذا را به عنوان ماده اي براي سير شدن و رهايي از گرسنگي مي بينند و از اين رو، کاهش وزن براي آنها بسيار راحتتر و سريعتر اتفاق مي افتد ولي زنان از غذا به عنوان راهي براي پاسخ به احساسات خود استفاده مي کنند و هنگام خستگي، کسالت يا افسردگي اغلب به خوردن غذا رو مي آورند. از سوي ديگر، مردان بيش از زنان به مصرف غذاها و نوشيدني هاي ناسالم تحت تأثير دوستانشان رو مي آورند.
تفاوت سرعت لاغر شدن در مردان و زنان
يکي از تفاوتهاي عمده زنان و مردان در رژيم غذايي به علاقه آنها به مواد غذايي مختلف بر مي گردد. به عبارتي، مردان بيشتر تمايل به مصرف گوشت و مواد پروتئيني داشته و اين در حالي است که زنان بيشتر به مصرف کربوهيدراتها گرايش نشان مي دهند. از طرفي، مردان اغلب اطلاعات خاصي درباره مواد غذايي ندارند و بيشتر از مواد غذايي سالم استفاده مي کنند و از اين رو، سريعتر به نتيجه مطلوب مي رسند. البته گاهي شيوه ها و ترفندهاي لاغري در هر دو جنس به طور يکسان عمل مي کند. به عنوان مثال، مردان و زناني که وعده صبحانه را از رژيم غذايي خود حذف کرده اند، با رعايت يک رژيم سالم در برنامه روزانه خود مي توانند نتيجه سريعتري کسب کنند. ورزش و فعاليت بدني علاوه بر اين که باعث توليد ماهيچه بيشتر مي شود، کالري بيشتري را مي سوزاند و از اين طريق، استخوانها تقويت مي شود و به پيشگيري از پوکي استخوان کمک مي کند.
در روند چاقي مردان، چربي هاي اضافي در ناحيه مياني بدن يا شکم تجمع مي يابد که به آن چاقي سيبي شکل مي گويند، ولي زنان بيشتر مستعد چاقي ناحيه کمر و پهلوها هستند و چاقي گلابي شکل را ايجاد مي کنند.